Według CBOS księgowy to zawód cieszący się dużym poważaniem społecznym, ale stereotypowe myślenie o jego pracy nie zawsze jest prawdziwe i nie oddaje specyfiki tego zawodu. Jedni uważają, że praca księgowego to straszna nuda, inni, że przed tym zawodem jest świetlana przyszłość. A jak jest faktycznie?
Księgowi to pokaźna grupa zawodowa, której szeregi z roku na rok rosną. Jaka jest ich praca i kto może ją wykonywać? Jakie są blaski i cienie tej profesji? Co utrudnia księgowym pracę i jak temu zaradzić? W tym artykule poszukujemy odpowiedzi na pytania związane z zawodem księgowego.
Czy praca księgowego jest nudna?
Według stereotypów to praca dla ludzi, którzy lubią liczby i potrafią czytać ustawy. Zwykle kojarzona jest z nudnym i monotonnym wprowadzaniem faktur do programu księgowego.
Może jest w tym nieco prawdy, gdy mamy do czynienia z biurami rachunkowymi pracującymi w sposób tradycyjny, z papierową i bardzo uproszczoną księgowością. Tam, gdzie obsługiwane firmy są rozbudowane i złożone, klienci bardziej wymagający, a do biura wkroczyły nowe technologie, nikt nie może narzekać na nudę. Nie ma tu miejsca na rutynę, a księgowy musi być kreatywny i nowoczesny. Wówczas – w ocenie samych księgowych – taka praca jest satysfakcjonująca, interesująca i ekscytująca.
Oczywiście nowoczesna księgowość to zajęcie dla ludzi, którzy mają odwagę, aby podejmować nowe, często ciekawe, ale bardzo trudne wyzwania. Zdecydowanie przydatnymi cechami zawodowymi będą tu sumienność i dokładność, ale też zdolność logicznego i analitycznego myślenia. W cenie jest również umiejętność działania pod presją czasu i nietuzinkowe podejście do rozwiązywanych problemów. Znajdowanie rozwiązań dobrych dla klienta, a jednocześnie zgodnych z obowiązującym prawem, to prawdziwe wyzwanie.
Pora na zmianę stereotypowego postrzegania księgowych. To nie są już bierni rejestratorzy, ale kreatywni doradcy biznesu. Trudno narzekać na nudę, gdy prawo zmienia się jak w kalejdoskopie, terminy gonią jeden za drugim i zadań jest coraz więcej. To wszystko sprawia, że praca księgowego nie jest nudna, a wręcz niesamowicie dynamiczna.
Czy dzień pracy księgowego można zaplanować?
Każdy z nas działa zgodnie z mniej, czy bardziej szczegółowym planem. Księgowy też planuje swoją pracę. Niestety, ten plan musi być bardzo elastyczny i na bieżąco weryfikowany.
Dynamika pracy szczególnie staje się widoczna i odczuwalna między 10 a 20 dniem każdego miesiąca i na początku każdego roku. Można jednak przewidzieć takie spiętrzenie prac, bo pojawia się ono z niezmienną częstotliwością. Jak je przeżyć i nie zwariować? – podpowiadamy w artykule Fakturoza i inne zmory księgowe.
Pozostałe dni miesiąca powinny być już bardziej spokojne. Powinny…, ale często nie są. Wystarczy mail lub telefon ze sprawą, która planowana nie była, aby poukładany dzień wywrócony został do góry nogami. Do tego nie każdy klient rozumie specyfikę zawodu oraz wymagania i trudności, jakich doświadczają obecnie księgowi. Wielu myśli, że są tylko oni… najważniejsi… Swoimi sprawami na już, a często i na wczoraj – burzą zaplanowany harmonogram księgowego, biura i wszystkich dookoła.
Pocieszający jest jednak fakt, że przedsiębiorcy rozumieją, iż bez kompetentnego i kreatywnego księgowego, ich biznes rozłożony zostanie na łopatki, bo dobrym księgowym firma stoi.
Jak księgowych postrzegają przedsiębiorcy?
Większość właścicieli firm postrzega księgowych pozytywnie i jako osoby godne zaufania. Wskazują na to wyniki zawarte w raporcie z ogólnopolskiego badania Portrety księgowych.
Księgowy jest dla przedsiębiorcy przede wszystkim zaufanym doradcą, który stoi na straży finansów jego firmy – wskazuje jak oszczędzać i pomnażać pieniądze. Na te rolę zwróciło uwagę blisko 45% badanych. Dla 42% przedsiębiorców, księgowy to również wysokiej klasy specjalista.
Pozytywne określenia dotyczące księgowych funkcjonują nierozerwalnie, ponieważ dobrym doradcą i strażnikiem finansów może być tylko osoba odpowiednio przygotowana do zawodu i posiadająca gruntowną wiedzę merytoryczną.
Cechy i kompetencje współczesnego księgowego
Kompetencje potrzebne do pracy we współczesnej księgowości są bardzo zróżnicowane i systematycznie muszą być poszerzane, a wiedza ustawicznie aktualizowana. Cyfryzacja, która na dobre wkroczyła do sektora usług księgowych, wymaga od współczesnych pracowników biur rachunkowych umiejętności pracy z nowymi technologiami. To przede wszystkim umiejętności w zakresie obsługi programów księgowych, a nawet rozbudowanych systemów wspomagających pracę biura.
Coraz trudniej wyobrazić sobie nowoczesne biuro bez systemu opartego na nowych technologiach, dlatego te kompetencje są w profilu zawodowym księgowych tak ważne. Ich posiadanie pozwoli księgowemu na odniesienie zawodowego sukcesu i na podniesienie standardu biura, w którym pracuje.
W ocenie samych księgowych najważniejszymi cechami w zawodzie są skrupulatność, uczciwość i chęć rozwoju. W przytoczonych wcześniej badaniach, jako cechy pożądane wskazywali oni również: odporność na stres, dociekliwość, kreatywność i zdolność szybkiego podejmowania decyzji.
Kluczową kompetencją jest wiedza merytoryczna. Wskazywało na nią aż 96,5% badanych. Równie wysoko (ponad 90%) postrzegane są takie kompetencje jak: umiejętności analityczne i zdolność pracy pod presją czasu.
Postępująca intelektualizacja zawodu księgowego nakłada na tę grupę zawodową konieczność dobrej znajomości przepisów oraz umiejętność ich czytania i prawidłowej interpretacji. Do tego konieczna jest umiejętność analizowania danych z różnych źródeł, a później przekładanie ich na język zrozumiały dla klienta.
Księgowi często wskazywali też na przestrzeganie zasad etyki zawodowej (ponad 87%). W ten sposób mają oni możliwość budowaniu wizerunku księgowego jako zawodu godnego zaufania publicznego.
Etyka zawodu księgowego
Zasady etyki zawodowej księgowych opisane zostały w Kodeksie zawodowej etyki w rachunkowości. Dokument opracowany przez Stowarzyszenie Księgowych w Polsce podkreśla, że w budowaniu dobrych relacji księgowego z klientami duże znaczenie mają zarówno kompetencje zawodowe, jak i wartości moralne.
Kodeks zakłada, że dobry księgowy ustawicznie doskonali swoje umiejętności, poszerza przygotowanie zawodowe i systematycznie aktualizuje wiedzę merytoryczną. Swoją pracę wykonuje uczciwie i rzetelnie, przestrzegając należytej staranności. Poza tym jest wiarygodny, bezinteresowny i obiektywny. Klientów traktuje uprzejmie i z szacunkiem oraz wykazuje odpowiedzialność społeczną.
Co utrudnia pracę księgowego?
Największymi utrudnieniami i wyzwaniami są ciągle zmieniające się i niejednoznaczne przepisy. To prawdziwa zmora księgowych, tym bardziej że muszą oni znać wiele przepisów spoza rachunkowości.
Uciążliwe są też napięte terminy, które nierzadko mają znaczący wpływ na życie osobiste księgowych. Cyklicznie spiętrzenia prac, ciągły wyścig z czasem i walka z klientami dostarczającymi dokumenty z opóźnieniem – w ostatniej chwili albo po czasie – niejednemu księgowemu spędzają sen z powiek.
Na liście destabilizatorów, księgowi umieszczają też stereotypowe postrzeganie ich pracy, brak dobrych narzędzi informatycznych i małą wyrozumiałość klientów biura. Wymieniają ich znacznie więcej, ale te umieszczane są wysoko w rankingu.
Utrudnienia te można znacznie zminimalizować odpowiednimi działaniami i zmianami w organizacji pracy biura. Wystarczy wdrożyć system wspomagający z pakietem narzędzi do automatyzacji rutynowych czynności i powiadomień, zdalnej obsługi klientów, digitalizacji i elektronicznego obiegu dokumentów oraz sprawnej i skutecznej komunikacji biura z klientami. Gromadzenie danych na specjalnie w tym celu przygotowanej platformie, z nieograniczonym dostępem do nich osób zainteresowanych, realizowanego z dowolnego miejsca i w każdym czasie, będzie doskonałym rozwiązaniem dla zapracowanych księgowych i zabieganych przedsiębiorców.
Zobacz jak radzi sobie z takimi zadaniami system KonektoSmart
Zawód księgowego w przyszłości
Czy systemy oparte na nowych technologiach wyeliminują księgowych? Zdecydowanie NIE. Możesz o tym przeczytać w artykule – Nowe technologie zagrażają tradycyjnej księgowości?
Księgowy jest i jeszcze długo pozostanie na końcu łańcucha firmowych zdarzeń gospodarczych. Dopóki w biznesie ważne są finanse, dopóty księgowi mają co robić. Zmienia się jedynie ich rola, a ciężar rozliczeń coraz częściej przenoszony jest na grunt biur rachunkowych.
Już niebawem księgowy będzie przede wszystkim analitykiem i doradcą biznesowym w sprawach finansowych. Rutynowe zadania księgowe powierzone zostaną modułom systemowym, które inteligentnie je zautomatyzują. Księgowy ograniczy swoje działania do monitorowania poprawności całego procesu.
Tylko tak wspomagana realizacja zadań pozwoli mu skupić się na rzeczach ważnych oraz wygospodarować czas na pogłębianie i aktualizowanie wiedzy merytorycznej. Przeniesienie zadań na narzędzia systemowe stworzy możliwość ześrodkowania sił i potencjału księgowego na doradztwo i analizę złożonych problemów finansowych.